طبق گفته ورتینگتون، عدم بخشش را می توان از نظر روانشناختی به عنوان عدم تعادل عاطفی ناشی از پاسخ دیرهنگام به یک متخلف تعریف کرد. با این حال، بیان (خشم، نفرت، ناامیدی یا خشونت) به وضعیت روانی فرد بستگی دارد. ورتینگتون و شرر در مطالعه تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که از آنجایی که نبخشیدن نوعی واکنش به استرس است، تأثیر مستقیمی بر سلامت روان و روانشناسی فرد دارد. این مطالعه همچنین نشان می دهد که عدم بخشش می تواند به عنوان حالتی در نظر گرفته شود که فرد در یک وضعیت ذهنی استرس زا محبوس است.

خطرات سلامتی ناشی از عدم بخشش

طبق گفته مک کالو عدم بخشش آن دسته از عوامل استرس زا را تحریک می کند که فرد را وادار می کند فکر کند که افراد از نظر اخلاقی و روحی و وجدانی نادرست به او آسیب رسانده اند. فردی با چنین وضعیت روانی می تواند اقدامات بالقوه مضری انجام دهد و در موارد شدید افراد تمایل به خودکشی پیدا می کنند. راه های مختلفی وجود دارد که از طریق آن عدم بخشش می تواند به سلامت روان آسیب برساند. برخی از خطرناک ترین آنها عبارتند از:

 ۱.پاسخ (واکنش) به استرس مزمن:

تورسن و همکاران در مطالعه تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که وقتی فردی شروع به فکر کردن می کند که دیگران می توانند به او آسیب برسانند، باعث ایجاد احساس های منفی می شود. استرس مزمن علاوه بر ایجاد بیماری های شدید مانند مشکلات قلبی عروقی و فشار خون بالا، می تواند باعث خونریزی مغزی نیز شود. فردی که احساس های منفی خود را به شکل تنفر یا خشونت از خود بیرون می دهد، نسبت به فردی که نمی تواند وضعیت روانی خود را بیان کند، کمتر در معرض مشکلات شدید مربوط به سلامتی قرار میگیرد. اثرات طولانی مدت استرس مزمن نیز می تواند منجر به اختلالات روانی شود. اغلب افرادی که به دلیل عدم بخشش از استرس مزمن رنج می برند، در نهایت به بی اشتهایی یا پرخوری مبتلا می شوند.

۲. واکنش های شدید کوتاه مدت:

این یکی دیگر از مشکلات رایج سلامت روان است که تعدادی از افراد به دلیل عدم بخشش دچار آن می شوند. طبق مطالعه بائر عدم بخشش کوتاه مدت فرد را به واکنش شدید تحریک می کند که در نهایت بر رفتار اجتماعی و شناختی فرد تأثیر می گذارد. فردی که از ترومای تأخیر بیان رنج می برد، نمی تواند با افراد دیگر تعامل داشته باشد. این بر مهارت های ارتباطی، توانایی های تفکر و قدرت تصمیم گیری یک فرد تأثیر می گذارد. چی بیان می کند که اثرات منفی عدم بخشش مشابه آسیب های روانی بین فردی است. مغز انسان هنگام رنج بردن از یک آسیب روانی به حالت بیش فعالی می رود که می تواند باعث عدم تعادل هورمونی شود.

۳.افسردگی

عواطف منفی بدون توجه و تأخیر می تواند باعث تعدادی از مشکلات سلامت روانی درازمدت شود و افسردگی یکی از آنها است. افسردگی شایع ترین مشکل سلامت روان است، اما افسردگی ناشی از احساسات ابراز نشده می تواند خطرناک تر از سایر اشکال باشد. نه تنها بر ثبات روانی فرد تأثیر می گذارد بلکه به سلامت جسمانی او نیز آسیب می رساند. مشکلات سلامتی رایج مرتبط با افسردگی که می تواند به طور مستقیم بر سلامت روان تأثیر بگذارد عبارتند از اضطراب، خلق و خوی پایین و بی خوابی. علاوه بر این، فردی که از افسردگی نابخشودنی رنج میبرد، نمیتواند به دیگران برای به اشتراک گذاشتن احساس هتی خود اعتماد کند، که بیشتر باعث ایجاد استرس های منفی و بدتر شدن وضعیت می شود.

۴.اختلال شخصیت پارانوئید

طبق گفته کارول زمانی که مغز بیمار به موقعیت های استرس زا به صورت پرفشاری واکنش نشان می دهد، از اختلال شخصیت پارانوئید رنج می برد. یک فرد نمی تواند احساس های خود را کنترل کند و نمی تواند در مورد هر موقعیتی نظر قاطعی داشته باشد. علاوه بر این، در مراحل بعدی اختلال، فرد ممکن است در یک موقعیت استرس زا یا منفی دچار توهم شود. فردی که از این شرایط رنج میبرد، نمیتواند به دیگران اعتماد کند و خود کنترلی ندارد یا اصلاً کنترل ندارد. اگرچه این مشکل به طور قابل توجهی در روانشناسی بالینی نادیده گرفته شده است، افرادی که از مشکلات روانی ناشی از عدم بخشش رنج می برند احتمالاً ممکن است از اختلال شخصیت پارانوئید رنج ببرند.

فواید بخشش
طبق گفته گانجف( ۲۰۰۹)،بخشش فواید زیادی دارد که می تواند به روانپزشکان کمک کند تا یک بیمار روانی یا فرد آشفته را درمان کنند. برخی از این مزایا عبارتند از:
ثبات روانی- بخشش روند بهبودی پس از یک ضربه روانی را تسهیل می کند. برای ثبات روانی یک فرد بسیار مهم است که تمام احساس های منفی را از خود بیرون کند و بخشش به میزان قابل توجهی عوامل استرس زا منفی را سرکوب می کند. کارکرد اجتماعی- گانجف پیشنهاد می کند که برای عملکرد اجتماعی مناسب بسیار مهم است که فرد خودکنترلی داشته باشد. با این حال، بیمارانی که به دلیل عدم بخشش دچار افسردگی می شوند، خودکنترلی ندارند. به گفته استوارد (۲۰۰۰ )، کمک های پزشکی، مشاوره و درمان می تواند به طور موثر به فرد کمک کند تا از آسیب روانی یا استرس مزمن ناشی از عدم بخشش بهبود یابد. به همین دلیل است که روانپزشکی بالینی اکنون بر درمان از طریق درمان اختلالات روانی ناشی از عدم بخشش تاکید دارد. تحقیقات مدرن نیز بر بررسی اثرات منفی عدم بخشش بر سلامت روان متمرکز است و روانشناسان راه حل هایی را پیشنهاد می کنند.

انجام تمرین های سلف هیلینگ و به ویژه کدهای اختصاصی دوره سلف هیلینگ۱ بر روی این گروه باعث شفای مسائل مربوط به گروه کینه جویی می شود.

مهدی مروی